POGRZEB KOŚCIELNY WIERNYCH ZMARŁYCH

Czym jest pogrzeb?

Pogrzeb wiernych zmarłych w Kościele Katolickim nie jest sakramentem ale sakramentalium. Jest to święty znaki, przez który są oznaczone i otrzymywane za wstawiennictwem Kościoła skutki, zwłaszcza duchowe. Obrzędów pogrzebu nie wolno traktować jako ceremonii świeckiej ale odprawiać je z zachowaniem przepisów liturgicznych.

Kto ma prawo do pogrzebu?

Każdy ochrzczony ma prawo do pogrzebu kościelnego, o ile za życia nie miał przeciwnej woli, nie wyrzekł się wiary i formalnie nie wystąpił z Kościoła Katolickiego.

Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego, ogłoszonym przez Jana Pawła II, pogrzebu kościelnego powinni być pozbawieni, jeśli przed śmiercią nie dali żadnych oznak pokuty:

– notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy;

– osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej;

– inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych.

Gdy powstaje jakaś wątpliwość, należy się zwrócić do miejscowego ordynariusza, do którego decyzji należy się dostosować (KPK, kan. 1184 – § 1 -2).

Jak zorganizować pogrzeb?

1. Poinformować księdza z parafii o śmierci osoby, prosząc o pogrzeb osobiście lub telefonicznie (najlepiej zaraz po zgoni, jeszcze przed zgłoszeniem się do zakładu pogrzebowego). Przypominamy, że sakramentu namaszczenia chorych nie udziela się osobie już zmarłej.
2. Wystąpić do Urzędu Stanu Cywilnego o akt zgonu i przedstawić go do wglądu w kancelarii parafialnej.
3. Ustalić sprawy pochówku z zakładem pogrzebowym.
4. Pogrzeb można zgłosić każdego dnia w kancelarii parafialnej w godz. 11.00 – 17.00 lub w zakrystii po Mszy świętej.
5. Przedstawić informację o ewentualnym przyjęciu sakramentów świętych przed śmiercią – poświadczenie od księdza, który ich udzielił.
6. Jeśli osoba zmarła mieszkała poza naszą parafią, należy przedstawić pisemną informację o zmarłym od Proboszcza parafii, do której należała.

Pogrzeb – co dalej?

Modlitwa za zmarłych. Pamiętajmy o niej nie tylko w trakcie pogrzebu. Polecamy zamówienie mszy świętych za zmarłych po pogrzebie, w kolejne miesiące lub rocznice po śmierci, a także Mszy świętych gregoriańskich (30 kolejnych mszy świętych) w naszej świątyni parafialnej. Zachęcamy do czynnego i pełnego uczestniczenia w nich w stanie łaski uświęcającej, aby przyjąć słowo Boże i Komunię Świętą. Nie zapominajmy też polecić zmarłych modlitwom wspólnoty Kościoła, przypominając ich imiona w tzw. wypominkach listopadowych.

Wdzięczna pamięć. Pielęgnujmy pamięć o zmarłych zwłaszcza w rodzinie i Kościele. Dziękujmy Bogu za łaski im udzielone za życia ziemskiego i dobro, które oni nam uczynili. Przekazujmy je młodszemu pokoleniu.

Kultura wobec ciała zmarłych. Postępujmy z szacunkiem i czułością wobec ciała zmarłych. Wyrazem tego niech będzie troska o miejsca ich pochówku i groby.

Uczmy się tego nawzajem, a zwłaszcza młode pokolenie, aby miał kto zatroszczyć się kiedyś o nasz pogrzeb chrześcijański.

SAKRAMENT KAPŁAŃSTWA

„Odchodząc stamtąd, Jezus ujrzał człowieka imieniem Mateusz, siedzącego w komorze celnej, i rzekł do niego: Pójdź za Mną! On wstał i poszedł za Nim” (Mt 9,9).

Przez święcenia niektórzy chrześcijanie zostają ustanowieni świętymi szafarzami w imię Chrystusa i otrzymują dar Ducha Świętego, aby karmili Kościół słowem i łaską Bożą.

Albowiem „Chrystus, którego Ojciec uświęcił i posłał na świat (J 10,36), uczestnikami swego uświęcenia i posłannictwa uczynił, za pośrednictwem swoich Apostołów, ich następców, to znaczy biskupów; oni zaś w sposób prawomocny przekazali zadania swego urzędu w różnym stopniu różnym jednostkom w Kościele. Tak oto urząd kościelny, przez Boga ustanowiony, sprawowany jest w różnych stopniach święceń przez tych, którzy od starożytności już noszą nazwę biskupów, prezbiterów i diakonów”.

Biskupi, „naznaczeni pełnią sakramentu święceń”, przez Ducha Świętego, który został im dany w święceniach, „stali się prawdziwymi i autentycznymi nauczycielami wiary, kapłanami i pasterzami”, i jako tacy, uobecniając sobą Chrystusa (in persona Christi), stoją na czele Pańskiej owczarni.

„Prezbiterzy, choć nie posiadają pełni kapłaństwa i w wykonywaniu swej władzy zależni są od biskupów, związani są jednak z nimi godnością kapłańską i na mocy sakramentu święceń, na podobieństwo Chrystusa, najwyższego i wiekuistego Kapłana (Hbr 5, 1-10; 7,24; 9,11-28), wyświęcani są, aby głosić Ewangelię, być pasterzami wiernych i sprawować kult Boży jako prawdziwi kapłani Nowego Testamentu”.

Diakonom „nakłada się ręce nie dla kapłaństwa, lecz dla posługi. Umocnieni bowiem łaską sakramentalną, w posłudze liturgii, słowa i miłości służą Ludowi Bożemu w łączności z biskupem i jego prezbiterium”.

Święceń udziela się przez nałożenie rąk biskupa i modlitwę, w której biskup błogosławi Boga oraz błaga o dar Ducha Świętego do pełnienia posługi. W świetle tradycji, poświadczonej zwłaszcza przez liturgiczne obrzędy i praktykę Kościoła tak na Wschodzie jak i na Zachodzie, okazuje się, że przez nałożenie rąk i modlitwę święceń jest udzielany dar Ducha Świętego i wyciśnięte święte znamię, dzięki czemu biskupi, prezbiterzy i diakoni, każdy na swój sposób, zostają upodobnieni do Chrystusa.

 (Z obrzędów święceń biskupa, prezbiterów i diakonów – wprowadzenie ogólne p. 1-6)

 

Wspólnota parafialna modli się o nowe powołania kapłańskie i zakonne.

Każdemu mężczyźnie i każdej kobiecie, którzy rozpoznają swoje życiowe powołanie  gotowi jesteśmy towarzyszyć w rozeznawaniu woli Bożej. Można umawiać się na indywidualne rozmowy z kapłanami.

Można też kontaktować się z Wyższym Seminarium Duchownym naszej diecezji, na terenie, którego jest Dom Rekolekcyjno-Powołaniowy „Jackówka”.

 

Sakrament małżeństwa

   W planach Boga od samego początku małżeństwo jest monogamiczne i nierozerwalne. To znaczy jeden mężczyzna posiada jedną żonę. Jest to wyraźnie objawione w Piśmie Świętym. Obok Adama nie ma drugiej kobiety i obok Ewy nie ma drugiego mężczyzny.

   Chrystus czyni małżeństwo ludzi wierzących sakramentem, czyli miejscem szczególnej obecności Boga i źródłem łask. Sakrament małżeństwa wytycza także dodatkowy cel małżonków – to już nie tylko wzajemna pomoc, nie tylko przekaz życia, nie tylko troska o wychowanie dzieci, ale również troska o zbawienie współmałżonka i o zbawienie dzieci. Sakrament małżeństwa ma wymiar wieczny.

   Przez sakrament małżeństwa Chrystus jest na stałe obecny wśród małżonków. On ich łączy i z nimi pozostaje na zawsze. Wierzący ślubują swoją wierność wobec Boga i Kościoła i dostosowują swoje kroki nie wzajemnie do siebie, tylko do Chrystusa. Z tej wierności Chrystusowi nie mogą zrezygnować. Nawet, jeśli zawiodła jedna strona, to skoro przysięga została złożona wobec Chrystusa, druga strona musi przysięgi dochować. W przysiędze sakramentalnego małżeństwa padają niezwykle doniosłe słowa: „Ślubuję ci miłość, wierność, uczciwość oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż Bóg”. To jest program wspólnego życia.

   „Ślubuję ci miłość” – chodzi o miłość wzajemną, o której Chrystus mówił w Wieczerniku, gdy umywał Apostołom nogi. „Ślubuję ci miłość”, to znaczy jestem gotowy do umywania twoich nóg, gotowy, aby ci przebaczać. W życiu ciągle trzeba sobie wzajemnie przebaczać. To jest ta miłość wzajemna objawiona w Wieczerniku przez Chrystusa na przykładzie umycia nóg.

   „Ślubuję ci wierność”, czyli wyłączność, stuprocentowe zaangażowanie w rozwój tylko tej jednej miłości. Świadomie rezygnuję z każdego nowego spotkania.

   „Ślubuję ci uczciwość”, to znaczy, możesz na mnie polegać, nie zawiodę cię. Uczciwość jest fundamentem zaufania; gdzie się pojawia nieuczciwość, czyli kłamstwo, tam znika zaufanie.

   „Oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci”, to znaczy, możesz na mnie liczyć do końca mojego życia.

 

Formalności ślubne

Miejscem załatwiania spraw przedślubnych jest parafia zamieszkania (nie zameldowania!) narzeczonego lub narzeczonej. Jeśli miejscem załatwiania spraw przedślubnych ma być inna parafia, to wtedy należy uzyskać zgodę z parafii narzeczonego lub narzeczonej. W tym celu należy udać się do swojej parafii z danymi narzeczonego i narzeczonej (imię i nazwisko, imię ojca, data i miejsce urodzenia, adres zamieszkania) i uzyskać stosowny dokument.

Aby sporządzić akt małżeństwa, narzeczeni zgłaszają się w kancelarii, na trzy miesiące przed ślubem. Wymagane są następujące dokumenty:

• świadectwa chrztu świętego, wystawione nie wcześniej niż na trzy miesiące przed zgłoszeniem się do kancelarii, z adnotacją „do sakramentu małżeństwa”;
• świadectwa bierzmowania, jeśli nie są odnotowane na świadectwach chrztu świętego;
• dowody osobiste;

zaświadczenie o uczestnictwie bądź ukończeniu katechezy przedmałżeńskiej. Narzeczeni sami wybierają parafię, w której odbędą kurs przedmałżeński (nie potrzebne żadne skierowanie). Wykaz parafii z terminami konferencji można znaleźć na stronie internetowej: Dlarodziny.zg.pl;

• kopię ostatniego świadectwa szkolnego z adnotacją o nauce religii;
• znać rok i parafię I Komunii św.
• zaświadczenie z USC (niezbędne, jeśli narzeczeni chcą, aby sakrament małżeństwa pociągał za sobą także skutki cywilnoprawne, tzw. ślub konkordatowy) lub akt ślubu jeśli wcześniej zawarty został kontrakt cywilny. Zaświadczenie z USC jest ważne pół roku i w tym czasie powinien być zawarty ślub „konkordatowy”.
• osoba owdowiała przedstawia kościelne świadectwo zgonu zmarłego współmałżonka (nie akt zgonu z USC!).

Po spisaniu protokołu przez dwie kolejne niedziele wygłasza się zapowiedzi w parafiach zamieszkania narzeczonych. Prośbę o wygłoszenie zapowiedzi w innej parafii kieruje ksiądz, który sporządził protokół przedślubny. Po wygłoszeniu tam zapowiedzi, zainteresowana strona przynosi dokument potwierdzający wygłoszenie zapowiedzi.

Sakrament małżeństwa wymaga od narzeczonych duchowego przygotowania i przyjęcia go w stanie łaski. W najbliższych dniach po spisaniu protokołu przedślubnego należy odbyć pierwszą spowiedź świętą przygotowującą do sakramentu małżeństwa, chyba, że kapłan zadecyduje inaczej. Na początku spowiedzi zaznaczamy, że jest to pierwsza spowiedź przedślubna a po jej zakończeniu podajemy księdzu formularz do podpisu. Druga spowiedź ma miejsce bezpośrednio przed ślubem

Ślub odbywa się z zasady w parafii, gdzie został spisany protokół przedślubny. W uzasadnionych wypadkach można zawrzeć małżeństwo w innych kościele parafialnym, po uzyskaniu zgody, zwanej licencją. Licencję wystawia się po ukończeniu katechez przedślubnych oraz po wygłoszeniu zapowiedzi. Narzeczeni, chcąc uzyskać licencję, informują o tym księdza przy spisywaniu protokołu, podając tytuł parafii i miejscowość, w której się znajduje.

Akt zawarcia małżeństwa spisuje się w kancelarii w terminie wcześniej uzgodnionym, najpóźniej trzy miesiące przed ustaloną datą ślubu. Narzeczeni przedstawiają dane świadków ślubu: imię i nazwisko, wiek i adres zamieszkania. Świadkiem małżeństwa może być osoba jakiegokolwiek wyznania lub niewierząca, byleby była osobą pełnoletnią.

Świadkowie w dniu ślubu przychodzą 10 minut przed rozpoczęciem Mszy Świętej do zakrystii kościoła ze swoimi dowodami osobistymi, z kartkami od spowiedzi narzeczonych i ich obrączkami. Świadkowie podpisują dokumenty w dniu ślubu, przed lub po ceremonii.

Termin Mszy św. ślubnej ustalamy w kancelarii parafialnej odpowiednio wcześniej (można wstępnie zrobić to nawet rok wcześniej).

 

Treści służące pogłębieniu wiary

ZNACZENIE I GODNOŚĆ SAKRAMENTU MAŁŻEŃSTWA

1. Małżeńskie przymierze, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, czerpie siłę i moc z aktu stworzenia, lecz zostało dla ochrzczonych podniesione do wyższej godności przez zaliczenie do sakramentów Nowego Przymierza.
2. Małżeństwo powstaje przez zawarcie umowy małżeńskiej, czyli przez nieodwołalną zgodę obojga małżonków, w której oddają się oni sobie i wzajemnie przyjmują. Całkowitej wierności małżonków, a także nierozerwalnej jedności węzła małżeńskiego wymagają zarówno szczególna wspólnota mężczyzny i kobiety, jak i dobro dzieci.
3. Instytucja małżeństwa i miłość małżeńska z samej swojej natury nastawione są na zrodzenie i wychowanie potomstwa i znajdują w tym jakby swoje uwieńczenie. Dzieci są najcenniejszym darem małżeństwa i przysparzają najwięcej dobra samym rodzicom.
4. Ścisła wspólnota życia i miłości, przez którą małżonkowie „już nie są dwoje, lecz jedno ciało”, została ustanowiona przez Boga Stwórcę, unormowana własnymi prawami i otrzymała tak wielkie błogosławieństwo, że nie zniweczył go grzech pierworodny. Dlatego ten święty związek nie jest uzależniony od ludzkiego sądu, lecz od Twórcy małżeństwa, który obdarzył je szczególnymi dobrami i celami.
5. Chrystus Pan odnawiając stworzenie i czyniąc wszystko nowe, przywrócił małżeństwu pierwotną formę i świętość, tak aby tego, co Bóg złączył, człowiek nie rozdzielał. Aby jaśniej wyrazić i łatwiejszą uczynić nierozerwalność umowy małżeńskiej, Chrystus Pan podniósł ją do godności sakramentu na wzór Jego zaślubin z Kościołem .
6. Przez chrzest, który jest sakramentem wiary, mężczyzna i kobieta raz na zawsze zostają włączeni w przymierze Chrystusa z Kościołem, tak że ich małżeńska wspólnota zostaje wchłonięta przez miłość Chrystusa i obdarzona mocą Jego ofiary. Z tej nowej godności wynika, że ważne małżeństwo ochrzczonych zawsze jest sakramentem .
7. Dzięki sakramentowi małżeństwa małżonkowie chrześcijańscy wyrażają tajemnicę jedności i płodnej miłości Chrystusa i Kościoła i w niej uczestniczą; dlatego wspomagają się wzajemnie w dążeniu do świętości we współżyciu małżeńskim, w przyjęciu i wychowaniu potomstwa, a w ludzie Bożym mają własne miejsce i specjalny dar .
8. Przez ten sakrament Duch Święty sprawia, że jak „Chrystus umiłował Kościół i wydał za niego samego siebie”, tak małżonkowie chrześcijańscy, równi godnością, starają się podtrzymywać i umacniać swoje małżeństwo przez wzajemne oddanie i niepodzielną miłość, która wypływa z Boskiego źródła miłości, aby łącząc czynniki boskie i ludzkie, wśród pomyślności i przeciwności trwali w wierności ciałem i duchem, dalecy od wszelkiego cudzołóstwa i rozwodu.

(Z Obrzędów sakramentu małżeństwa – wprowadzenie teologiczne)

SAKRAMENT NAMASZCZENIA CHORYCH

    O namaszczeniu chorych czytamy w Liście św. Jakuba:

Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podźwignie, a jeśliby popełnił grzechy, będą mu odpuszczone (Jk 5, 14-15).

    Kościół zachęca wiernych, aby sami prosili świadomie i dobrowolnie o udzielenie sakramentu namaszczenia chorych, gdy nadejdzie właściwy moment.  Nie należy odkładać prośby o ten sakrament na ostatni moment życia, gdy stan chorego będzie tak ciężki (poza nagłymi wypadkami), że normalny kontakt z chorym  będzie utrudniony lub niemożliwy.  Przyjęcie sakramentu namaszczenia chorych musi być świadome i dobrowolne dlatego nie można zmuszać nikogo do tego, czy stawiać w sytuacji presji zapraszając księdza bez zgody chorego. Najbliżsi, rodzina i opiekunowie powinni najpierw poprzez życzliwą rozmowę, modlitwę za chorą osobę i świadectwo swojego życia pobudzić jej pragnienie przyjęcia sakramentalnej łaski. Należy unikać skojarzeń tego sakramentu z ostatnim namaszczeniem, jakoby miało ono prowadzić do śmierci.

Komu należy udzielać sakramentu namaszczenia chorych?

– wiernym, których życie jest zagrożone z powodu choroby lub podeszłego wieku,

– sakrament ten można powtarzać, jeśli chory po przyjęciu namaszczenia wyzdrowiał i ponownie zachorował albo w czasie trwania tej same choroby nastąpiło poważne pogorszenie,

– chorym oczekującym  na operację, jeżeli przyczyną operacji jest niebezpieczna choroba,

– osobom w podeszłym wieku, których siły opuszczają, chociaż nie zagraża im niebezpieczna choroba,

– dzieciom chorym, jeżeli osiągnęły taki poziom umysłowy, że ten sakrament może im przynieść pokrzepienie. W razie wątpliwości, czy osiągnęły używanie rozumu, należy udzielić sakramentu,

– chorym, którzy stracili przytomność lub używanie rozumu, należy udzielić sakramentu, jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że jako wierzący prosiliby o to, gdyby byli przytomni.

Niech go przyjmują z głęboką wiarą i pobożnością i niech wystrzegają się złego zwyczaju odkładania przyjęcia tego sakramentu.

Namaszczenia chorych nie wolno udzielać osobie, która już zmarła i tym,

którzy uparcie trwają w jawnym grzechu ciężkim.

Udzielenie sakramentu namaszczenia chorych poprzedza najczęściej spowiedź sakramentalna, do której należy się przygotować. Po udzieleniu sakramentu następuje przyjęcie Komunii świętej.

Zgłoszenie prośby o sakrament.

Prośbę o udzielnie sakramentu namaszczenia chorych można zgłosić księdzu ze swojej parafii każdego dnia w zakrystii po mszy świętej, w kancelarii lub telefonicznie. W nagłych wypadkach  (niebezpieczeństwo śmierci) można zgłaszać o każdej porze.

Prosimy o wyrozumiałość, gdy kontakt nie jest możliwy natychmiast. Należy pamiętać, że ksiądz przebywa nie tylko na plebanii, ale może prowadzić obrzędy pogrzebowe, posługiwać chorym, prowadzić katechezę w szkole, wykonywać inne obowiązki duszpasterskie i administracyjne. Kontakt bezpośredni możliwy jest zazwyczaj po mszach świętych.

Należy podać:

– imię i nazwisko osoby chorej oraz wiek,

– adres i telefon kontaktowy,

– określić stan zdrowia (stan świadomości, możliwość spowiedzi św. i przyjęcia komunii)

 

W sytuacji zwyczajnej sakrament chorych udzielany jest podczas comiesięcznych duszpasterskich odwiedzin chorych (zazwyczaj pierwsza sobota miesiąca).

Jak przygotować się do posługi sakramentalnej kapłana?

– Pomóc chorej osobie spokojnie przygotować się przez słowa otuchy, wspólną modlitwę, odczytanie fragmentu Ewangelii, pomoc w rachunku sumienia.

– Stworzyć atmosferę skupienia (wyłączyć radio, telewizor itp.; zadbać, by zwierzęta domowe nie przeszkadzały w wizycie).

– Przygotować stół w zasięgu wzroku chorego. Ksiądz złoży na nim, jak na ołtarzu, Najświętszy Sakrament, dlatego powinien on być przykryty czystym, białym obrusem. Na stole należy umieścić krzyż i zapalone świece oraz naczynie z wodą święconą i kropidło.

– Należy przygotować watę, którą kapłan w sposób godny oczyści palce po olejach świętych.

Kapłan namaszcza chorego specjalnie poświęconym olejem chorych na czole i na dłoniach, wypowiadając przy tym słowa:

 Przez to święte namaszczenie niech Pan
w swoim nieskończonym miłosierdziu
wspomoże ciebie łaską Ducha Świętego.
Pan, który odpuszcza ci grzechy,
niech cię wybawi i łaskawie podźwignie.

 

Ważne jest, aby chory nie został sam podczas namaszczenia, ale znalazł wsparcie u swoich bliskich, którzy powinni razem z nim uczestniczyć w tym obrzędzie. Niech wspierają chorego przez obecność, ale również przez wspólną modlitwę.

Jakie łaski otrzymuje człowiek w sakramencie namaszczenia chorych?

Udzielenie sakramentu chorych nie ma na celu wyłącznie – jak się nieraz sądzi – przygotowania człowieka na śmierć, ale przede wszystkim umocnienie go w cierpieniach. Człowiek niebezpiecznie chory potrzebuje szczególnej łaski Bożej, aby pod wpływem lęku nie upadł na duchu i nie zachwiał się w wierze. Dlatego Chrystus w sakramencie namaszczenia daje swoim wiernym, dotkniętym chorobą, potężną moc i obronę. „Sakrament ten udziela choremu łaski Ducha Świętego, która pomaga całemu człowiekowi do zbawienia, a mianowicie umacnia ufność w Bogu, uzbraja przeciw pokusom szatana i trwodze śmierci. Dzięki tej pomocy chory może nie tylko znosić dolegliwości choroby, ale także je przezwyciężać i odzyskać zdrowie, jeżeli to jest pożyteczne dla zbawienia jego duszy. Jeżeli jest to potrzebne, namaszczenie odpuszcza grzechy i staje się dopełnieniem chrześcijańskiej pokuty”.

W sakramencie namaszczenia chorych człowiek dostępuje udziału w zbawczej męce i śmierci Chrystusa. Kościół zachęca wszystkich cierpiących, chorych i umierających, aby świadomie łączyli się z męką i śmiercią Chrystusa i w ten sposób przysparzali dobra całemu ludowi Bożemu, przyczyniając się do jego zbawienia. Sakrament ten jest niejako konsekracją chorego, aby przez swoje cierpienia skutecznie przyczyniał się do zbawiania świata i aby przez śmierć wszedł do chwały niebieskiej. Wielu teologów twierdzi, że przez sakrament namaszczenia chorych Chrystus gładzi człowiekowi, przyjmującemu go w dobrej dyspozycji, nie tylko grzechy, ale również i wszystkie należne za nie kary, dzięki czemu zaraz po śmierci przechodzi on do chwały nieba.

Treści służące pogłębieniu wiary

Cierpienia i choroby człowieka to jeden z najtrudniejszych problemów zawsze niepokojących ludzkość. Odczuwają to także chrześcijanie, jednak światło wiary pomaga im przeniknąć głębiej tajemnicę cierpienia (… )

Chociaż choroba ma ścisły związek ze stanem człowieka grzesznego, zasadniczo nie można jej uważać za karę wymierzoną jednostkom za ich własne grzechy (por. J 9, 3). Sam Chrystus, który jest bez grzechu, wypełniając to, co jest napisane w proroctwie Izajasza, w swojej męce wziął na siebie wszelkie rany i uczestniczył we wszystkich ludzkich cierpieniach (por. Iz 53, 4-5). I dziś także Chrystus cierpi i jest krzyżowany w swoich członkach, których upodabnia do siebie (…)

Ponadto chorzy spełniają w Kościele szczególne zadanie. Swoim świadectwem ostrzegają innych, by nie zapominali o sprawach istotnych czyli nadprzyrodzonych, oraz ukazują, że odkupienie ludzkiego śmiertelnego życia ma się dokonać przez tajemnicę śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.

Ewangelie świadczą o tym, że Chrystus wielką troską otaczał chorych w ich potrzebach cielesnych i duchowych oraz że to samo polecił czynić swoim wiernym. Szczególnym wyrazem tej troski jest ustanowiony przez Niego a ogłoszony w Liście św. Jakuba sakrament namaszczenia, którego Kościół udziela swoim członkom przez namaszczenie i modlitwę kapłanów polecając chorych cierpiącemu i uwielbionemu Panu, by ich dźwignął i zbawił (por. Jk 5,14-16). Nadto zachęca ich, aby łącząc się dobrowolnie z męką i śmiercią Chrystusa (por. Rz 8,17) , przysparzali dobra ludowi Bożemu. Człowiek niebezpiecznie chory potrzebuje szczególnej łaski Bożej, aby pod wpływem lęku nie upadł na duchu i podlegając pokusom nie zachwiał się w wierze. Dlatego Chrystus w sakramencie namaszczenia daje swoim wiernym, dotkniętym chorobą, potężną moc i obronę.

Sakrament ten udziela choremu łaski Ducha Świętego, która pomaga całemu człowiekowi do zbawienia, a mianowicie umacnia ufność w Bogu, uzbraja przeciw pokusom szatana i trwodze śmierci. Dzięki tej pomocy chory może nie tylko znosić dolegliwości choroby, ale także je przezwyciężać i odzyskać zdrowie, jeżeli jest to pożyteczne dla zbawienia ega duszy. Jeżeli jest to potrzebne, namaszczenie odpuszcza grzechy i staje się dopełnieniem chrześcijańskiej pokuty.

(Wprowadzenie teologiczne i pastoralne do obrzędów sakramentów chorych, p. 1- 6)

Strona w budowie

EUCHARYSTIA

Kościół żyje dzięki Eucharystii. Na różne sposoby Kościół doświadcza z radością, że nieustannie urzeczywistnia się obietnica: «A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata» (Mt 28, 20).

   Słusznie Sobór Watykański II określił, że Ofiara eucharystyczna jest «źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego». «W Najświętszej Eucharystii zawiera się bowiem całe dobro duchowe Kościoła, to znaczy sam Chrystus, nasza Pascha i Chleb żywy, który przez swoje ożywione przez Ducha Świętego i ożywiające Ciało daje życie ludziom».   (Jan Paweł II, encyklika Ecclesia de eucharystia)

Msze święte w kościele pw. Matki Bożej Częstochowskiej (przy ul. Mickiewicza):

w niedzielę
o godz.: 7.30, 9.30, 11.00, 12.30, 17.00

w dni powszednie
o godz.:  7.00, 10.00, 18.00
(lipiec – sierpień: 10.00, 18.00)

w święta nakazane
według ogłoszeń parafialnych.

Obowiązek uczestniczenia w Eucharystii.

Każdy wierny Kościoła Katolickiego jest zobowiązany, w niedzielę oraz w inne dni świąteczne nakazane, uczestniczyć we Mszy świętej oraz powstrzymać się od wykonywania tych prac i zajęć, które utrudniają oddawanie Bogu czci, przeżywanie radości właściwej dniowi Pańskiemu oraz korzystanie z należnego odpoczynku duchowego i fizycznego. Nakazowi uczestniczenia we Mszy świętej czyni zadość ten, kto bierze w niej udział, gdziekolwiek jest odprawiana w obrządku katolickim, bądź w sam dzień świąteczny, bądź też wieczorem dnia poprzedzającego (KPK, 1247 i 1248).

Świętami nakazanymi w Polsce poza niedzielami są:

Uroczystość Narodzenia Pańskiego (25 grudnia),

Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki (1 stycznia),

Uroczystość Objawienia Pańskiego (6 stycznia),

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało),

Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15 sierpnia),

Uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada).

Usprawiedliwieni z nieobecności na Mszy świętej niedzielnej i w święta nakazane są osoby, powaznie przeszkodzone, np.: chorobą uniemożliwiającą udział w Eucharystii, pracą dla utrzymania przy życiu siebie i innych, pracą służebną dla ratowania życia i mienia innych (służby państwowe, służba zdrowia), wiekiem powodującym poważne osłabienie.

Komunia święta – post eucharystyczny; Komunia św. drugi raz w ciągu dnia

Przyjmujący Komunię Świętą jest zobowiązany do zachowania tzw. postu Eucharystycznego, czyli powstrzymania się, na godzinę przed przyjęciem Komunii świętej od jakiegokolwiek pokarmu i napoju, z wyjątkiem tylko wody i lekarstwa. Natomiast „osoby w podeszłym wieku lub złożone jakąś chorobą, jak również ci, którzy się nimi opiekują, mogą przyjąć Najświętszą Eucharystię, chociażby coś spożyli w ciągu godziny poprzedzającej“ (KPK, 919).

Komunię świętą z ważnych przyczyn i ze względów pobożności osobistej można przyjąć dwa razy dziennie pod warunkiem, że drugi raz przyjmuje się podczas Mszy, w której od początku do końca w pełni się uczestniczy.

Komunia święta chorych

Chorzy, którzy z uzasadnionych racji nie mogą uczestniczyć we Mszy świętej, bądź umierający (świadomi), mogą przyjąć sakramenty w domu (spowiedź, Komunia Święta, namaszczenie chorych). Nie należy odkładać tego na ostatni moment.

Księża odwiedzają chorych z posługą sakramentalną każdego miesiąca po uprzednim ustaleniu.

Kontakt w celu posługi sakramentalnej dla osób w niebezpieczeństwie śmierci o każdej porze.

Prośbę o wizytę można zgłosić księdzu osobiście w kancelarii (ul. Kasprowicza 1), zakrystii lub telefonicznie. Do wizyty sakramentalnej księdza należy przygotować stół w pobliżu łóżka chorego nakryty białym obrusem, a na nim krzyż i świece.

PRZYGOTOWANIE DO PIERWSZEJ KOMUNII ŚWIĘTEJ.

DZIECI przyjmują Pierwszą Komunię Świętą zazwyczaj w wieku 9 lat (III klasa Szkoły podstawowej). Bliższe informacje o sposobie przygotowania podaje Ks. Proboszcz i katecheta szkolny.

Celebracja Pierwszej Komunii Świętej przewidziana jest na II niedzielę maja.

OSOBY DOROSŁE, które pragną przygotować się do przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej powinny zgłosić się do Proboszcza.

Treści służące pogłębieniu wiary

Nauczanie Kościoła o Eucharystii

Sprawowanie Eucharystii jest czynnością samego Chrystusa i Kościoła, w której Chrystus Pan, przez posługę kapłana, siebie samego, obecnego substancjalnie pod postaciami chleba i wina, składa w ofierze Bogu Ojcu, a wiernym – złączonym z Nim w Jego ofierze – daje się jako duchowy pokarm. W zgromadzeniu eucharystycznym Lud Boży gromadzi się w jedno, pod przewodnictwem biskupa lub pozostającego pod jego władzą prezbitera, działających w osobie Chrystusa, oraz wszyscy obecni wierni, czy to duchowni, czy świeccy łączą się w uczestnictwie, każdy we własny sposób, odpowiednio do święceń i zadań liturgicznych (Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 899 – § 1. 2).

Chociaż takie uroczystości i święta, jak: Niepokalane Poczęcie, świętego Józefa, świętych Apostołów Piotra i Pawła, Matki Bożej Gromnicznej, Poniedziałek Wielkanocny, święto Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła (poniedziałek do Zesłaniu Ducha Świętego), świętego Szczepana, nie są świętami nakazanymi, to jednak zachęcamy wiernych, by zgodnie z wieloletnią tradycją brali wtedy udział w liturgii (List Episkopatu Polski na temat przykazań kościelnych, 2003).

Zasady dotyczące sprawowania i uczestniczenia we Mszy świętej.

Kan. 912 – Każdy ochrzczony, jeśli tylko prawo tego nie zabrania, może i powinien być dopuszczony do Komunii świętej.

Kan. 913 – § 1. Dzieci wtedy można dopuścić do Komunii świętej, gdy posiadają wystarczające rozeznanie i są dokładnie przygotowane, tak by stosownie do swojej możliwości rozumiały tajemnicę Chrystusa oraz mogły z wiarą i pobożnością przyjąć Ciało Chrystusa.

• 2. Jednakże dzieciom znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci wolno udzielić Najświętszej Eucharystii, gdy potrafią odróżnić Ciało Chrystusa od zwykłego chleba i mogą z szacunkiem przyjąć Komunię świętą.

Kan. 914 – Jest przede wszystkim obowiązkiem rodziców oraz tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi. Do proboszcza należy również czuwać nad tym, by do Stołu Pańskiego nie dopuszczać dzieci, które nie osiągnęły używania rozumu albo jego zdaniem nie są wystarczająco przygotowane.

Kan. 915 – Do Komunii świętej nie należy dopuszczać ekskomunikowanych lub podlegających interdyktowi, po wymierzeniu lub deklaracji kary, jak również innych osób trwających z uporem w jawnym grzechu ciężkim.

Kan. 916 – Kto ma świadomość grzechu ciężkiego, nie powinien bez sakramentalnej spowiedzi odprawiać Mszy świętej ani przyjmować Komunii świętej, chyba że istnieje poważna racja i nie ma sposobności wyspowiadania się. W takim jednak wypadku ma pamiętać o tym, że jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej.

Kan. 945 – § 1. Zgodnie z uznanym zwyczajem Kościoła, każdy kapłan celebrujący lub koncelebrujący Mszę św. może przyjąć ofiarę złożoną, aby odprawił Mszę św. w określonej intencji.

Kan. 946 – Wierni składający ofiarę, aby w ich intencji była odprawiona Msza św., przyczyniają się do dobra Kościoła oraz uczestniczą przez tę ofiarę w jego trosce o utrzymanie szafarzy i dzieł.

Kan. 947 – Od ofiar mszalnych należy bezwzględnie usuwać wszelkie pozory transakcji lub handlu.

Uczestnictwo w liturgii

Sobór Watykański II przypomniał, że liturgia to działanie Chrystusa i Kościoła (por. KL 7; KKK 1070), w którym uczestniczą ochrzczeni wierni. Dążąc zaś do odnowy liturgii, w celu rozwoju życia chrześcijańskiego wśród wiernych, Sobór zalecił duszpasterzom troskę o to, aby wierni uczestniczyli w liturgii świadomie, czynnie i owocnie (KL 1, 11). Konstytucja soborowa nakazuje, „aby chrześcijanie podczas tego misterium wiary nie byli obecni jak obcy i milczący widzowie, lecz aby przez obrzędy i modlitwy tę tajemnicę dobrze zrozumieli, w świętej czynności uczestniczyli świadomie, pobożnie i czynnie, byli kształtowani przez słowo Boże, posilali się przy stole Ciała Pańskiego i składali Bogu dzięki, a ofiarując niepokalaną hostię nie tylko przez ręce kapłana, lecz także razem z nim, uczyli się samych siebie składać w ofierze” (KL 48).

Uczestnictwo w liturgii wiąże się z obecnością i pośrednictwem zbawczym Chrystusa. Jest On obecny w Eucharystii pod postaciami chleba i wina, w osobie odprawiającego, w słowie  Bożym, w zgromadzeniu liturgicznym (KL 7). Uczestniczyć w liturgii to brać udział w postawie Jezusa wobec Ojca, a tym samym w dialogu jaki On z Nim prowadzi i urzeczywistniać dialog między wiernymi.

Dokument soborowy określa uczestnictwo w liturgii następującymi przymiotnikami: wspólnotowe (KL 21, 27), pobożne (KL 48, 50), owocne (KL 11), łatwe (KL 79), doskonalsze (KL 55), wewnętrzne i zewnętrzne (KL 14, 19) oraz pełne zaangażowania (KL 17). Chodzi zatem o „uczestnictwo pełne” (KL 14, 21, 41). Takie uczestnictwo jest najpierw świadome (KL 11, 48, 79), gdy wierni znają treść sprawo­wanych tajemnic wiary, rozumieją symbole i formuły słowne używane w liturgii. Po wtóre jest czynne (KL 11, 14, 19, 21, 26, 41, 50, 79, 121, 124), gdy wierni współdziałają w czasie celebracji. Następnie jest ono wewnętrzne i zewnętrzne (KL 19). Uczestnictwo w liturgii zgodnie z personalistycznym wymiarem teologii soborowej i posoborowej uwzględnia duchowo-cielesną jedność człowieka, aby uniknąć dwóch skrajności: angelizmu lub spirytualizmu (akcentowanie wyłącznie duchowych form kultu) oraz rytualizmu (praktykowanie tylko zewnętrznych form kultu). Uczestnictwo jest także wspólnotowe (KL 21, 27; KPK, kan 837 §2; KL 19). Nowe ogólne wprowadzenie do mszału rzymskiego wymienia następujące formy czynnego uczestnictwa wiernych w liturgii: słuchanie słowa Bożego, udział w modlitwach i śpiewach, wspólne składanie dziękczynienia i ofiary, wspólne przystępowanie do stołu Pańskiego, wspólne zachowywanie tych samych gestów i postaw ciała (NOWMR 96).

Sobór Watykański II wskazał na pierwszeństwo uczestnictwa wewnętrznego przed zewnętrznym, jednakże traktując je komplementarnie. Uczestnictwo w liturgii to przede wszystkim uwewnętrznienie akcji liturgicznej w uczestnikach celebracji (KL 30).

Za postawy wewnętrzne można uznać dziękczynienie i ofiarowanie (EM 12; KL 48). Dla całej liturgii najpełniejszym przykładem postawy dziękczynienia jest Eucharystia. Najwyraźniej wybrzmiewa ono w modlitwie euchary­stycznej. Wzywają do niego słowa prefacji: „dzięki składajmy Panu Bogu naszemu”. Dziękczynienie jest formą odpowiedzi Bogu na Jego działanie w liturgii. Realizuje się ono jako wewnętrzne nastawienie człowieka do Boga. Dzięki temu człowiek jednoczy się z Chrystusem w postawie ofiarowania siebie Bogu Ojcu. Już papież Pius XII w encyklice Mediator Dei stwierdził, iż uczestnictwo w liturgii polega na wejściu w postawę Najwyższego Kapłana Jezusa Chrystu­sa, by przez Niego składać dziękczynną ofiarę, a także z Nim się współofiarować (MD 28). Postawa współofiarowania z Chrystusem wynika z powszechnego kapłaństwa wiernych. Świeccy uczestnicy liturgii mszy św. współofiarowują się osobowo wraz z darami, jakie składa Bogu wyświecony szafarz sakramentu. Dlatego kapłan prosi Boga, aby przyjął duchową ofiarę zgromadzonej wspólnoty i uczynił jej uczestników wieczystym darem dla siebie (KL 12).

Przez wewnętrzną postawę dziękczynienia i ofiarowania człowiek uczestniczy czynnie w liturgicznym działaniu Bożym (łac. Opus Dei), którego centralną akcją jest modlitwa, szczególnie widoczna w modlitwie eucharystycznej. W niej ludzka działalność ustępuje Bożej actio, a gromadzenie liturgiczne przez postawę dziękczynienia i ofiarowania włącza się w arcykapłańską modlitwę Jezusa. Staje się ona wówczas, także udziałem Kościoła. Participatio actuosa zmierza w ten sposób do tego, aby zaistniała jedna actio w liturgii, która będzie wpółdziałaniem Chrystusa i  Kościoła.

Wewnętrzne postawy i akty uczestnictwa wyrażają się przez zewnętrzne obrzędy, postawy i gesty ciała oraz słyszalne słowa i momenty milczenia. Stanowią one swoistą cielesność liturgii. Bóg objawił się najpełniej w cielesnym człowieczeństwie Chrystusa. Słowo Przedwieczne przyjmując ciało (por. J 1, 14) stało się narzędziem naszego zbawienia (KL 5). Liturgia ma swoją cielesność, gdyż Jezus oddaje się nam i pośredniczy w dialogu z Ojcem w „nowej cielesności Zmartwychwstałego”. Chrystus w liturgii zespala ze swoim uwielbionym po zmartwychwstaniu człowieczeństwem ludzką rzeczywistość cielesną w sakramentalne znaki: wodę, chleb, wino, olej, a także człowieczeństwo osób ludzkich. W ten sposób jako prawdziwy Liturg włącza zgromadzenie liturgiczne we współdziałanie z Bogiem. Z drugiej strony ciało ludzkie w czynności liturgicznej zaangażowane jest w odpowiedź udzielaną Bogu (KL 30). Paul Evdokimov przypomina, że człowiek jest duszą ożywiającą ciało przez które wchodzi w relacje z innymi. Ekspresja ciała wyraża ekspresję wiary osoby ludzkiej. W liturgii duchowa rzeczywistość wciela się w ruch ciała, aby wyrażało dialog zbawczy z Bogiem, by wraz z całą osobą zostało przemieniane (por. 2 Kor 4, 10-11) i stało się „zdolne do zmartwychwstania” i liturgii niebiańskiej.

Szczególną rolę komunikacyjną w liturgii jako dialogu pełnią postawy, gesty, symbole liturgiczne, a także słowa i milczenie. Wyróżniamy trzy oficjalne postawy ciała w liturgii: klęczącą, stojącą i siedzącą (NOWMR 43). Przez te postawy człowiek staje wobec Chrystusa, spotyka Go niejako twarzą w twarz i wyraża siebie (por. J 14, 9).

Ważnym elementem odnowionej liturgii jest również milczenie, które należy zachować w odpowiednim czasie liturgii (KL 30; MS 17). We Mszy św. chwila milczenia nakazana jest dwukrotnie a dwa razy zaleca­na. Zwięźle oddaje to Instrukcja Episkopatu Polski dla duchowieństwa w związku z wydaniem nowego mszału ołtarzowego (11.03.1987, p. 30): „Po wezwaniu do aktu pokuty i po wezwaniu „Módlmy się” należy zachować chwilę milczenia tak, długą, aby wierni mogli obudzić akt skruchy lub skupić się na modlitwie. Ponadto należy dążyć do zachowania milczenia po czytaniach lub homilii, a zwłaszcza po Ko­munii świętej”. Sakralne milczenie jest częścią akcji liturgicznej, a jego charakter związany jest z momentem liturgii mszy, w którym ono występuje. „W akcie pokuty i po wezwaniu do modlitwy wierni skupiają się w sobie; po czytaniu lub homilii krótko rozważają to, co usłyszeli; po Komunii świętej zaś wychwalają Boga w sercu i modlą się do Niego” (NOWMR 45). Milczenie jest niezbędnym warunkiem uczestnictwa w liturgii. Jest kulminacją wewnętrznej komunikacji interpersonalnej i sprzyja pełniejszemu uczestnictwu w celebracji Misterium Chrystusa.

Inspiracje źródłowe tekstu: EM – Święta Kongregacja Obrzędów, Instrukcja „Eucharisticum Mysterium”, 1967 / KKK – Katechizm Kościoła Katolickiego, 1994 / KL – Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum Concilium”, 1963 / KPK – Jan Paweł II, Codex Iuris Canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus, 1983 / MD – Pius XII, Encyklika o liturgii „Mediator Dei”, 1947 / MR – Mszał rzymski dla diecezji polskich, wyd. II, Pallottinum, Poznań 2013 / NOWMR – Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Nowe Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego, 2002 / Instrukcja Episkopatu Polski dla duchowieństwa w związku z wydaniem nowego mszału ołtarzowego (11.03.1987), [w] http://www.kkbids.episkopat.pl/?id=246 [27.02.2017] / Evdokimov P., Prawosławie, Warszawa 2003 / Kunzler M., Liturgia Kościoła, tł. L. Balter, wyd. „Pallottinum”, Poznań 1999 / Mojzeš M., Działanie Boże – źródło liturgii par excellence, [w:] Ad fontes liturgicos. Powrót do źródeł. Metodologia i teologia w badaniach źródeł liturgicznych, red. J. Mieczkowski, P. Nowakowski, Kraków 2012, s. 9-19 / Nadolski B., postawy w liturgii., [w:] Leksykon liturgii, Poznań 2006 / Ratzinger J., Duch liturgii, tł. E. Pieciul, wyd. „Christianitas”, Poznań 2002 / Ratzinger J., Opera omnia. Teologia liturgii. wyd. KUL [bmw] 2012 / Ratzinger J., Święto wiary. O teologii mszy świętej, tł. J. Merecki, wyd. „Salwator”, Kraków 2006 / Sobeczko H.J., Podstawy wewnętrzne i zewnętrzne w czynnym uczestnictwie wiernych we mszy świętej, RBL 42 (1989) 3, s. 207-224 / Wronka A., Lituria po Soborze, [w] „Collectanea Theologica” 36 (1966), s. 31-42 / Cygański A., Dialogiczny wymiar homilii po soborze Watykańskim II, Kraków 2018.

SAKRAMENT BIERZMOWANIA

   Sakrament bierzmowania wraz z chrztem i Eucharystią należy do „sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego”, którego jedność powinna być zachowywana. Należy zatem wyjaśniać wiernym, że przyjęcie tego sakramentu jest konieczne jako dopełnienie łaski chrztuPor. Obrzędy bierzmowania, Praenotanda, 1.. Istotnie, „przez sakrament bierzmowania (ochrzczeni) jeszcze ściślej wiążą się z Kościołem, otrzymują szczególną moc Ducha Świętego i w ten sposób jeszcze mocniej zobowiązani są, jako prawdziwi świadkowie Chrystusa, do szerzenia wiary słowem i uczynkiem oraz do bronienia jej” (Katechizm Kościoła Katolickiego 1285)Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 11; por. Obrzędy bierzmowania, Praenotanda, 2..

   Jak wynika z samej celebracji, skutkiem sakramentu bierzmowania jest pełne wylanie Ducha Świętego, jakie niegdyś stało się udziałem Apostołów w dniu 731 Pięćdziesiątnicy ( KKK 1302).

Bierzmowanie przynosi zatem wzrost i pogłębienie łaski 1262-1274 chrzcielnej:

• zakorzenia nas głębiej w Bożym synostwie, tak że możemy mówić „Abba, Ojcze!” (Rz 8,15);
• ściślej jednoczy nas z Chrystusem;
• pomnaża w nas dary Ducha Świętego;
• udoskonala naszą więź z Kościołem Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium 11..
• udziela nam, jako prawdziwym świadkom Chrystusa, specjalnej mocy Ducha Świętego do szerzenia i obrony wiary słowem i czynem, do mężnego wyznawania imienia Chrystusa oraz do tego, by nigdy nie wstydzić się 2044 Krzyża (KKK 1303) Sobór Florencki: DS 1319; Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 11; 12..

Kto może otrzymać sakrament bierzmowania?

Każdy ochrzczony jeszcze nie bierzmowany może i powinien otrzymać 1212 sakrament bierzmowaniaPor. KPK, kan. 889, § 1.. Skoro chrzest, bierzmowanie i Eucharystia stanowią jedność, „wierni są obowiązani przyjąć ten sakrament w odpowiednim czasie”KPK, kan. 890.; chociaż sakrament chrztu jest ważny i skuteczny bez bierzmowania i Eucharystii, to jednak wtajemniczenie chrześcijańskie pozostaje nie dopełnione (KKK 1306).

Jeśli mówi się czasem o bierzmowaniu jako o „sakramencie dojrzałości chrześcijańskiej”, to nie należy jednak mylić dojrzałego wieku wiary z dojrzałym 1250 wiekiem rozwoju naturalnego. Nie można także zapominać, że łaska chrztu jest łaską darmowego i niezasłużonego wybrania (KKK 1308).

Przygotowanie do bierzmowania powinno mieć na celu doprowadzenie chrześcijanina do głębszego zjednoczenia z Chrystusem, do większej zażyłości z Duchem Świętym, Jego działaniem, darami i natchnieniami, aby mógł lepiej podjąć apostolską odpowiedzialność życia chrześcijańskiego. Katecheza przed bierzmowaniem powinna także starać się obudzić zmysł przynależności do Kościoła Jezusa Chrystusa, zarówno do Kościoła powszechnego, jak i wspólnoty parafialnej. Na tej ostatniej spoczywa szczególna odpowiedzialność za przygotowanie kandydatów do bierzmowania (KKK 1309)Por. Obrzędy bierzmowania, Praenotanda, 3..

Przyjmując bierzmowanie, trzeba być w stanie łaski. Należy przystąpić wcześniej do sakramentu pokuty, aby oczyścić się na przyjęcie daru Ducha Świętego. Bardziej intensywna modlitwa powinna przygotować na przyjęcie 2670 mocy i łaski Ducha Świętego w duchu uległości i dyspozycyjności (KKK 1310)  Por. Dz 1, 14.

MŁODZIEŻ ucząca się w szkole rozpoczyna przygotowanie do przyjęcia sakramentu bierzmowania w VIII klasie szkoły podstawowej. Termin rozpoczęcia i program przygotowań jest ogłaszany przez katechetę i podawany w ogłoszeniach parafialnych.

OSOBY DOROSŁE pragnące przyjąć ten sakrament powinny zgłosić się do Księdza Proboszcza osobiście.  W nadzwyczajnych sytuacjach obowiązują je zasady diecezjalne.

Wskazania Konferencji Episkopatu Polski z 2017 r., dotyczące przygotowania do przyjęcia sakramentu bierzmowania podają szczegółowe zalecenia odnośnie wyboru imienia oraz świadka bierzmowania:

16. Dla wyraźniejszego zaznaczenia ścisłego związku bierzmowania z sakramentem chrztu świętego należy zachęcać kandydatów, aby zachowali imię chrzcielne. Zmiana byłaby uzasadniona, gdyby imię chrzcielne nie było związane z patronem chrześcijańskim lub przemawiały za tym określone racje duszpasterskie. W takim przypadku kandydat może wybrać imię świętego, który będzie dla niego wzorem życia chrześcijańskiego. Kryterium wyboru imienia nie powinno być związane z jego atrakcyjnością, ale pięknem życia tego, kogo wybiera się za patrona. Przystępujący do sakramentu bierzmowania pozostawiając imię chrzcielne lub przyjmując nowe, powinni zapoznać się z życiorysem swojego patrona, uświadamiając sobie przymioty, które chcieliby naśladować w życiu.
17. W celu wyraźnego zaznaczenia jedności sakramentów chrztu i bierzmowania świadkami bierzmowania powinni być rodzice chrzestni, o ile w dalszym ciągu są wierzącymi i praktykującymi katolikami (KKK 1309). Tam gdzie nie jest to możliwe świadkiem może być osoba, która już przyjęła wszystkie sakramenty inicjacji chrześcijańskiej, ukończyła 16. rok życia oraz jest wierzącym i praktykującym katolikiem.
18. Można zachować zwyczaj, że świadkiem bierzmowania jest osoba tej samej płci co kandydat. Jeśli świadek bierzmowania nie jest znany proboszczowi powinien przedstawić stosowne zaświadczenie z parafii swojego zamieszkania, stwierdzające brak przeszkód do pełnienia tej funkcji. Świadkami nie mogą być naturalni rodzice bierzmowanego (Por. KPK Kan. 874; 893).
19. Zadanie świadka bierzmowania nie ogranicza się do uczestnictwa i wypełnienia roli w liturgii bierzmowania, ale ma on przygotować kandydata do przyjęcia bierzmowania, a po przyjęciu tego sakramentu pomóc bierzmowanemu w wiernym wypełnianiu przyrzeczeń chrzcielnych, zgodnie z natchnieniami Ducha Świętego. Dlatego kandydaci powinni wybierać świadka na samym początku przygotowania do bierzmowania. Konieczne jest też podjęcie formacji świadków, która odpowiadałaby ich możliwościom oraz lokalnym uwarunkowaniom.

 

Szafarz bierzmowania

W obrządku łacińskim zwyczajnym szafarzem bierzmowania jest biskupPor. KPK, kan. 882.. Chociaż biskup może z ważnych powodów udzielić kapłanowi 1290 pozwolenia na udzielenie tego sakramentuKPK, kan. 884, § 1., ze względu na znaczenie bierzmowania powinien udzielać go raczej sam, ponieważ właśnie z tego powodu celebracja bierzmowania została oddzielona w czasie od chrztu. Biskupi są następcami Apostołów; otrzymali pełnię sakramentu święceń. Udzielanie przez nich sakramentu bierzmowania wyraźnie oznacza, że jednym z jego skutków jest ściślejsze zjednoczenie bierzmowanych z Kościołem, z jego apostolskimi 1285 początkami i jego posłaniem świadczenia o Chrystusie (KKK 1313).

Obrzęd sakramentalny

Sakramentu bierzmowania udziela się przez namaszczenie krzyżmem na czole, którego dokonuje się wkładając rękę na głowę i przez słowa: „Przyjmij znamię Daru Ducha Świętego”.

Włożenie rąk, którego dokonuje się nad bierzmowanymi z modlitwą: „Boże wszechmogący”, nie jest konieczne do ważnego udzielenia sakramentu, ma jednak wielkie znaczenie dla całości obrzędu i pełniejszego zrozumienia sakramentu.

Kapłani, którzy niekiedy towarzyszą głównemu szafarzowi w udzielaniu sakramentu, razem z nim wyciągają ręce nad wszystkimi kandydatami, nic jednak nie mówiąc.

Cały obrzęd ma podwójne znaczenie. Włożenie rąk na przystępujących do bierzmowania, wykonane przez biskupa i kapłanów koncelebrujących, wyraża biblijny gest, przez który wzywa się daru Ducha Świętego, w sposób doskonale dostosowany do zrozumienia ludu chrześcijańskiego. Namaszczenie krzyżmem i słowa, jakie mu towarzyszą, wyrażają skutki daru Ducha Świętego. Przez namaszczenie wonnym olejem ręką biskupa ochrzczony otrzymuje niezniszczalny charakter, znamię Pańskie, razem z darem Ducha Świętego, który doskonalej upodabnia go do Chrystusa i udziela mu łaski rozszerzania wśród ludzi „dobrej woni” (por. 2 Kor 2,14) (Obrzędy bierzmowania, Wprow. teologiczne i pastoralne, p. 9).

Obowiązkiem chrześcijańskich rodziców jest troska o przygotowanie dzieci do życia sakramentalnego przez formowanie w nich ducha wiary i stopniowe jego umacnianie oraz przez bezpośrednie przygotowanie do owocnego przyjęcia sakramentów bierzmowania i Eucharystii, w czym korzystają z pomocy tych instytucji, które zajmują się katechizacją. Ta rola rodziców zaznacza się także przez ich czynny udział w obrzędach sakramentów (Obrzędy bierzmowania, Wprowadzenie teologiczne i pastoralne, p. 3).

 

Instrukcja o udzielaniu sakramentu bierzmowania dla dorosłych  w sytuacji nadzwyczajnej

w Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej

(wybrane fragmenty)

Osoba pragnąca przyjąć sakrament bierzmowania zgłasza się najpierw do Proboszcza parafii, na terenie, której aktualnie zamieszkuje.

Kandydat do bierzmowania znajduje się w sytuacji nadzwyczajnej w następujących okolicznościach:

– Osoba dorosła po ukończeniu 21 roku życia.

– Bezpośrednie przygotowanie do małżeństwa („Katolicy, którzy nie przyjęli jeszcze sakramentu bierzmowania, powinni go przyjąć przed zawarciem małżeństwa, gdy to jest możliwe bez poważnej niedogodności” – kan.1065 § 1 KPK).

– Zamiar uregulowania związku niesakramentalnego (osoby żyjące w związku niesakramentalnym to te, które zawarły tylko kontrakt cywilny, jak również żyjące w konkubinacie).

– Jeżeli kandydat do bierzmowania żyje w związku niesakramentalnym, powinien najpierw przyjąć sakrament małżeństwa, a po nim – w możliwie najbliższym terminie – sakrament bierzmowania. W takiej sytuacji przygotowanie do małżeństwa powinno być połączone z przygotowaniem do bierzmowania.

– Pragnienie pełnienia funkcji ojca lub matki chrzestnej po ukończeniu 21 roku życia.

– Emigracja zarobkowa młodzieży.

Forma przygotowania do sakramentu bierzmowania

Przygotowanie do bierzmowania kandydatów będących w sytuacjach nadzwyczajnych odbywa się w dekanacie raz w roku we wskazanej parafii tego dekanatu. Trwa ok. 3 miesiące. W naszym Dekanacie (Zielona Góra – Podwyższenia Krzyża Świętego) przygotowanie odbywa się od marca do maja i obejmuje ok. 10 spotkań tematycznych odpowiadających pięciu etapom diecezjalnego programu dla bierzmowanych.

PRZYGOTOWANIE DO CHRZTU DZIECKA

 Chrzest jest najpiękniejszym i najwspanialszym darem Boga (św. Grzegorz z Nazjanzu)

Przepisy Prawa Kościelnego określają, iż Rodzice mają obowiązek troszczyć się, ażeby ich dzieci zostały ochrzczone w pierwszych tygodniach; możliwie najszybciej po urodzeniu, a nawet jeszcze przed nim powinni się udać do proboszcza, by prosić o sakrament dla dziecka i odpowiednio do niego się przygotować (KPK kan. 867 – § 1).

 Program przygotowania rodziców i chrzestnych do chrztu dziecka w naszej parafii jest podyktowany wielką wagą sakramentu chrztu i uwzględnia zalecenia określone przez Biskupa Diecezjalnego oraz przepisy prawa kanonicznego Kościoła powszechnego i diecezjalnego.

 

I.  Prośbę o chrzest dziecka zgłaszają oboje rodzice, chyba że dziecko wychowuje jedno z nich. Powinni to uczynić jeszcze przed urodzeniem dziecka, planując, że chrzest nastąpi w perspektywie 2-3 miesięcy. W tym celu należy zgłosić się do kancelarii parafialnej przy ul. Kasprowicza 1 w środę lub piątek w godz. 16.00-17.00.

 Sakrament Chrztu Świętego udzielany jest w naszej parafii w każdą II niedzielę miesiąca podczas Mszy św. o godz. 11.00, oraz w sobotę po II niedzieli miesiąca podczas Mszy św. o godz. 10.00. Inne wyjątkowe sytuacje można ustalić z księdzem osobiście.

 

II.   Przygotowanie obejmuje trzy spotkania w domu parafialnym (ul. Kasprowicza 1).

1)      Rozmowa duszpasterska z rodzicami.

Rozmowa odbywa się w kancelarii parafialnej, przy zgłoszeniu prośby o chrzest dziecka. W wyjątkowych przypadkach w innym uzgodnionym terminie. Rodzice przynoszą ze sobą następujące dokumenty:

·  akt urodzenia dziecka (odpis z USC) – do wglądu,

·  dane rodziców i chrzestnych (imię, nazwisko, wyznanie, wiek, zawód, aktualny adres  zamieszkania),

·  zaświadczenie z parafii aktualnego zamieszkania (nie zameldowania) obojga osób zgłoszonych na rodziców chrzestnych o tym, że są wierzący i praktykujący oraz nie mają przeszkód, aby podjąć tę odpowiedzialną funkcję świadka wiary wobec dziecka,

·  zaświadczenie o przyjęciu sakramentu bierzmowania przez rodzica chrzestnego,

·  jeżeli rodzice dziecka mieszkają poza terenem naszej parafii (również poza Polską), przedstawiają pisemną zgodę na udzielenie chrztu proboszcza swojej parafii zamieszkania.

2)      Katecheza pierwsza odbywa się w pierwszą sobotę miesiąca o godz. 16.30.

Obejmuje ona dwa tematy:

– Chrzest św. nowym życiem w Chrystusie

– Rola i zadania rodziców w wychowaniu w wierze dzieci

Na katechezę zgłaszają się oboje rodzice i chrzestni. Zwolnieni z niej są ci, którzy odbyli już taką katechezę i przedstawią stosowane zaświadczenie.

1. 1. 1. 3)      Katecheza druga – wprowadzenie w obrzędy liturgiczne w formie katechezy – druga sobota miesiąca  o godz. 16.30. Obowiązuje ona rodziców i chrzestnych.

 

W KATECHEZACH NAJLEPIEJ UCZESTNICZYĆ

JESZCZE PRZED URODZENIEM DZIECKA

 W dniu chrztu należy przybyć do kościoła najpóźniej 15 minut przed Mszą św.

i oczekiwać wewnątrz świątyni przy głównym wejściu.

Funkcję rodzica chrzestnego może pełnić ktoś, kto jest katolikiem, bierzmowanym, przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą. Dlatego nie można wybierać do tej funkcji osób, które żyją w sytuacji grzechu ciężkiego (np. konkubinat, związek niesakramentalny), czy nie praktykują życia sakramentalnego przez np. regularne uczestnictwo we Mszy świętej niedzielnej i spowiedź.

 

Celebracja sakramentów jest stosowną okolicznością do wyrażenia jedności ze wspólnotą Kościoła w parafii oraz odpowiedzialności za jej funkcjonowanie w wymiarze nadprzyrodzonym i doczesnym. Ofiara składana przy okazji prośby o sakrament nie jest formą zapłaty i nie ma ustalonej wielkości. Powinna być wyrazem poważnej troski o potrzeby wspólnoty Kościoła, do którego dziecko zostaje przyjęte, w której będzie wzrastało w wierze i która wspiera je w rozwoju duchowym. Składane ofiary, podyktowane piątym przykazaniem kościelnym, są przeznaczane na utrzymanie świątyni, pomieszczeń parafialnych i prowadzenie duszpasterstwa.

 

Matka chrzestna przygotowuje białą szatę

Biała szata jest znakiem, że ochrzczony stał się nowym stworzeniem, a uwolniony od grzechu pierworodnego otrzymał godność dziecka Bożego. Zwróćmy uwagę, iż biała alba, jaką dzieci winny mieć przy Pierwszej Komunii Świętej odwołuje się właśnie do szaty chrztu świętego. Założenie białej szaty oznacza, że człowiek oblekł się niejako w Chrystusa, zjednoczony z Nim ma udział w boskim życiu. Odtąd ochrzczony winien dzielić los Jezusa. Powinna to być prawdziwa szata, którą można przyoblec dziecko, a nie tylko chusta, którą dziecko się nakrywa. Znak białej szaty zobowiązuje rodziców, chrzestnych i pozostałych chrześcijan, aby słowem i przykładem pomagali dziecku zachować godność dziecka Bożego.

 

Ojciec chrzestny przygotowuje świecę

Podczas chrztu zapala ją od płomienia świecy paschalnej, która jest znakiem Chrystusa – Światłości świata. Światło jest symbolem wiary, która jednoczy z Bogiem. Wręczeniu świecy towarzyszą słowa: Przyjmijcie światło Chrystusa. Zapalona świeca oznacza, że sam Chrystus oświeca i prowadzi ochrzczoną osobę. Celebrans zwraca się do rodziców i chrzestnych słowami: Podtrzymanie tego światła powierza się wam, rodzice i chrzestni, aby wasze dziecko, oświecone przez Chrystusa, postępowało zawsze jak dziecko światłości, a trwając w wierze, mogło wyjść na spotkanie przychodzącego Pana razem z wszystkimi Świętymi w niebie. Warto pamiętać, że ta właśnie świeca powinna towarzyszyć później dziecku w przygotowaniu do Pierwszej Komunii świętej.

 

Treści służące pogłębieniu wiary

 Wskazania Kodeksu Prawa Kanonicznego dotyczące chrztu.

Kan. 851 – Sprawowanie chrztu powinno być odpowiednio przygotowane, dlatego: (…)

2 – rodzice dziecka chrzczonego, jak również chrzestni, powinni być należycie pouczeni o znaczeniu tego sakramentu i o związanych z nim obowiązkach. Proboszcz winien osobiście lub przez innych zatroszczyć się, ażeby rodziców właściwie przygotować pasterskimi pouczeniami a także wspólną modlitwą, zbierając razem po kilka rodzin oraz, gdy to możliwe, składając im wizytę. (…)

Kan. 855 – Rodzice, chrzestni i proboszcz powinni troszczyć się, by nie nadawać imienia obcego duchowi chrześcijańskiemu. (…)

Kan. 867 – § 1. Rodzice mają obowiązek troszczyć się, ażeby ich dzieci zostały ochrzczone w pierwszych tygodniach; możliwie najszybciej po urodzeniu, a nawet jeszcze przed nim powinni się udać do proboszcza, by prosić o sakrament dla dziecka i odpowiednio do niego się przygotować.

§ 2. Jeśli dziecko znajduje się w niebezpieczeństwie śmierci, powinno być natychmiast ochrzczone.

Kan. 868 – § 1. Do godziwego ochrzczenia dziecka wymaga się:

1 – aby zgodzili się rodzice lub przynajmniej jedno z nich, lub ci, którzy prawnie ich zastępują;

2 – aby istniała uzasadniona nadzieja, że dziecko będzie wychowane po katolicku; jeśli jej zupełnie nie ma, chrzest należy odłożyć zgodnie z postanowieniami prawa partykularnego, powiadamiając rodziców o przyczynie. (…)

Kan. 872 – Przyjmujący chrzest powinien mieć, jeśli to możliwe, chrzestnego. Ma on dorosłemu towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu, a dziecko wraz z rodzicami przedstawiać do chrztu oraz pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki.

Kan. 873 – Należy wybrać jednego tylko chrzestnego lub chrzestną, albo dwoje chrzestnych.

Kan. 874 – § 1. Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:

1 – jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania;

2 – ukończył szesnaście lat, chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku;

3 – jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;

4 – jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej;

5 – nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.

§ 2. Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.

Strona w budowie

Strona w budowie